Taxonomy là gì? Hướng dẫn sử dụng WordPress taxonomy toàn tập

“Taxonomy” nghe giống như từ trong lớp khoa học tự nhiện của bạn phải không. Thuật ngữ này đúng là chỉ phân loại học trong sinh học, WordPress taxonomy thì được dùng để làm phân loại nhóm các nội dung lại với nhau trong thế giới internet.

Trong bài này, chúng tôi sẽ giải thích cho bạn biết WordPress Taxonomy là gì và cách tạo Custom Taxonomies như thế nào.

WordPress taxonomy là gì?

WordPress Codex định nghĩa taxonomy là một cách thức nhóm nội dung lại với nhau. Nó cho phép bạn tạo một nhóm có cùng tính chất nào đó.

Ví dụ như bạn có một website về phim ảnh. Bạn sẽ có thể nhóm phim theo thể loại. Taxonomy cho phép bạn thực hiện các cách nhóm như vậy để người xem dễ dàng định hướng trong site của bạn hơn.

2 taxonomy phổ biến nhất trong WordPress là Categories và Tags. Chúng đều thuộc một nhánh của taxonomy. Tổng cộng mặc định có 4 taxonomies trong WordPress để bạn nhóm bài viết lại với nhau. Chúng là:

1. Category

Taxonomy Category giúp bạn nhóm các bài viết theo thể loại của nó, dưới dạng cây. Có 2 cách khác nhau để phân loại bài viết theo Category.

Cách đầu tiên là:

1. Đăng nhập vào Dashboard và chuyển tới mục Posts -> Categories.

2. Tại đó, đặt tên Categories và định nghĩa nó, bạn có thể chèn slug hoặc tạo categories con.

Cách thứ 2 là vào Posts -> Add New. Bạn có thể chèn thêm category trực tiếp trong giao diện viết bài mới. Mặc dù cách này dễ hơn nhưng nó không hỗ trợ tạo slug và description.

2. Tag

Tags cũng đơn giản giống như categories – nó nhóm các bài post lại với nhau. Tuy nhiên, nó không có cấu trúc dạng cây.

Một tag chỉ là một tham số duy nhất giúp nhóm các bài viết tương tự lại với nhau, nó tập trung vào việc phân loại chi tiết nội dung, thay vì chủ đề chung.

Ví dụ như bạn muốn tạo thể loại và thể loại phụ cho website điện ảnh của bạn. Bạn nên sử dụng taxonomy category thay vì tag, vì nó có hỗ trợ cấp độ dạng cây. Nhưng nếu bạn muốn nhóm các phim ảnh ở các thể loại lại, ví dụ như những phim có Brad Pitt đóng, bạn có thể tạo tags “Brad Pitt”

Tạo tags cũng đơn giản như là tạo categories. Bạn chỉ việc vào trong mục Posts -> Tags hoặc tạo trong trang bài viết, thanh điều hướng bên phải mục tag. Bạn cũng có thể tạo slug và mô tả cho tag.

Có 2 taxonomies không hiển thị lên cho người dùng. Mặc dù chúng ít được dùng hơn, nhưng vẫn đáng để nhắc tới.

3. Link_category

Taxonomy này giúp bạn phân loại các link. Nếu bạn link tới các nguồn cho bài viết của bạn, bạn sẽ cần dùng taxonomy link .

4. Post_format

Post_format giúp bạn phân loại nội dung dựa theo định dạng của nó – video, tiêu chuẩn, audio, vâng vâng. Bạn có thể thấy trong panel bên cạnh trình biên tập bài viết.

Custom Taxonomies là gì

Trong thanh bên phải của trình biên tập bài viết, bạn sẽt thấy chỗ taxonomies của “Categories” và “Tags”. Nhưng nếu như bạn muốn tạo một taxonomy mới gọi là “People” thì sao? Bạn có thể tạo riêng một taxonomy cá nhân để phục vụ nhu cầu đặc biệt của bạn.

Ví dụ, nếu như bạn tạo một website thể dục. Thay vì chỉ có một categories chung chung, bạn có thể tạo thêm một taxonomies mới có tên “Cardio” và “Floor Exercises”. Mỗi taxonomy có thể được chỉnh sửa thêm nữa để chèn thêm categories phụ như “Jogging”, “Intermittent running”, và “Crunches”. Cũng giống như với tags. Bạn có tag gọi là “Fitness Instructor” thay vì các tên mặc định.

Vậy custom taxonomies là những taxonomies nằm ngoài 4 taxonomies mặc định của WordPress mà bạn thêm vào thủ công. Nhằm mục đích phân loại tốt hơn cho sản phẩm, bài viết của bạn.

Làm thế nào để custom WordPress taxonomies

Có 2 cách để tạo Custom Taxonomies. Bạn có thể làm vậy với plugin, hoặc sử dụng code.

Sử dụng Plugins

Plugins khiến mọi chuyện dễ dàng hơn và tạo custom taxonomy cũng vậy. Bạn không cần có kiến thức kỹ thuật để làm việc này.

Các plugin khuyên dùng để tạo custom taxonomies là Custom Post Types UI và Pods.

Cách tạo custom taxonomy bằng Custom Post Type UI như sau:

1. Cài đặt và kích hoạt plugin Custom Post Types UI
2. Chuyển tới mục CPT UI -> Add/Edit Taxonomies
3. Hoàn tất đăng ký taxonomy name. Trong trường hợp này, chúng tôi sửa dụng “Floor Exercise”. Cũng vậy, chọn post type bạng muốn để áp dụng cho taxonomy mới.
   
4. Nhấn nút Add Taxonomy ở dưới cùng.
5. Nếu chuyển tới mục Posts -> Add New, bạn sẽ thấy taxonomy mới hiện lên trên thanh chức năng bên phải.
   

Bạn có thể nhận ra có một taxonomy gọi là tag có tên “Floor Exercise”. Nếu như bạn muốn tạo taxonomy có cấu trúc phân cấp dạng cây như category thì sao? Rất dễ! Cuộn xuống một chút bạn sẽ thấy tùy chọn Hierarchical. Chỉnh về True là được.

Kết quả sẽ như sau:

Bạn cũng có thể dùng plugin này để tạo WordPress Custom Post Types. Tìm hiểu thêm nó là gì tại đây

Thêm code vào functions.php

Bạn có thể chọn phương pháp này để tạo custom taxonomy nếu biết code. Nếu không, hãy bỏ qua nó và sử dụng plugin thôi cũng được.

Với cách này, bạn chỉ cần thêm vài dòng trong file functions.php trong thư mục gốc của theme là được. Lưu ý là những code cho loại taxonomy có cấp độ khác với taxonomy tự do không cấp độ nhé.

Hãy xem hướng dẫn sau

Tạo Hierarchical taxonomy (category):

//hook into the init action and call create_book_taxonomies when it fires
add_action( 'init', 'create_topics_hierarchical_taxonomy', 0 );

//create a custom taxonomy name it topics for your posts
function create_topics_hierarchical_taxonomy() {

// Add new taxonomy, make it hierarchical like categories

//first do the translations part for GUI
 $labels = array(
   'name' =_x( 'Topics', 'taxonomy general name' ),
   'singular_name' =_x( 'Topic', 'taxonomy singular name' ),
   'search_items' =__( 'Search Topics' ),
   'all_items' =__( 'All Topics' ),
   'parent_item' =__( 'Parent Topic' ),
   'parent_item_colon' =__( 'Parent Topic:' ),
   'edit_item' =__( 'Edit Topic' ),
   'update_item' =__( 'Update Topic' ),
   'add_new_item' =__( 'Add New Topic' ),
   'new_item_name' =__( 'New Topic Name' ),
   'menu_name' =__( 'Topics' ),
 );  

// Now register the taxonomy
 register_taxonomy('topics',array('post'), array(
   'hierarchical' =true,
   'labels' =$labels,
   'show_ui' =true,
   'show_admin_column' =true,
   'query_var' =true,
   'rewrite' =array( 'slug' = 'topic' ),
 ));
}

Non-hierarchical taxonomy (tag):

//hook into the init action and call create_book_taxonomies when it fires
add_action( 'init', 'create_topics_hierarchical_taxonomy', 0 );

//create a custom taxonomy name it topics for your posts
function create_topics_hierarchical_taxonomy() {

// Add new taxonomy, make it hierarchical like categories

//first do the translations part for GUI
 $labels = array(
   'name' =_x( 'Topics', 'taxonomy general name' ),
   'singular_name' =_x( 'Topic', 'taxonomy singular name' ),
   'search_items' =__( 'Search Topics' ),
   'all_items' =__( 'All Topics' ),
   'parent_item' =__( 'Parent Topic' ),
   'parent_item_colon' =__( 'Parent Topic:' ),
   'edit_item' =__( 'Edit Topic' ),
   'update_item' =__( 'Update Topic' ),
   'add_new_item' =__( 'Add New Topic' ),
   'new_item_name' =__( 'New Topic Name' ),
   'menu_name' =__( 'Topics' ),
 );  

// Now register the taxonomy
 register_taxonomy('topics',array('post'), array(
   'hierarchical' =true,
   'labels' =$labels,
   'show_ui' =true,
   'show_admin_column' =true,
   'query_var' =true,
   'rewrite' =array( 'slug' = 'topic' ),
 ));
}

Để xem taxonomy trong visual editor, mở file single.php từ Editor và dán đoạn code này vào:

the_terms( $post-ID, 'topics', 'Topics: ', ', ', ' ' );

Vậy là xong! Nếu bạn làm đúng, một taxonomy có tên gọi là “Topic” sẽ hiện lên trên visual editor của bạn.

Lời kết

Taxonomy là một thuật ngữ để chỉ cách nhóm các nội dung lại với nhau trong WordPress. Bạn có thể sử dụng categories để nhóm nội dung theo chủ đề, sử dụng sub categories để nhóm theo chủ đề phụ và tag để nhóm nội dung ở mức độ chi tiết hơn. Sau khi đã hiểu được taxonomy là gì, bạn còn có thể tự tạo taxonomy riêng bằng cách chỉnh sửa file functions.php hoặc sử dụng plugin.

Bằng việc tận dung ưu điểm của WordPress taxonomies, bạn sẽ nhanh chóng gia tăng trải nghiệm người dùng.